Odense, 1805
Odense
jest
stolicą
duńskiej
wyspy
Fyn
(Fionia)
i
leży
w
jednym
z
tych
magicznych
miejsc,
które
ludzie
wybierają
na
miejsca
kultów.
Wikingowie
czcili
tutaj
boga
Odina,
ojca
wszystkich
bogów
i
wszystkich
ludzi,
średniwieczni
katolicy
modlili
się
do
św.
Knuda
Męczennika,
a
współcześni
turyści
odwiedzają
Odense,
aby
oddać cześć Hansowi Christianowi Andersenowi.
W
roku
1796
otwarto
w
Odense
Teater
na
placu
Sortebrødre
Torv,
był
to
pierwszy
stały
teatr
w
Danii
poza
Kopenhagą.
Na
początku
XIX
wieku
występowały
w
nim
przede
wszystkim
niemieckie
grupy
teatralne,
a
sam
teatr
nie
miał
stałego
personelu.
Przypominał
swoim
charakterem
dzisiejsze
domy
kultury.
W
ramach
letnich
turne
na
prowincji
występowali
w
nim
również
aktorzy
z
Kopenhagi.
Tu
zadebiutował
HCA
jako
statysta,
tutaj
też
narodził
się
sen
HCA
o
karierze
i
sławie
związanej
z
Teatrem
Królewskim
w
Kopenhadze.
Od
czasów
Średniowiecza
miasto
posiadało
szkołę
średnią,
"latinskole"
(poziom
gimnazjum,
przygotowująca
do
wyższych
studiów).
W
1802
została
zreorganizowana
i
istnieje
do
dzisiaj
pod
nazwą
Katedralskole.
Poza
wymienioną
szkołą
Odense
miało
siedem
szkół
stopnia
podstawowego,
m.in.
szkołę
dla
dzieci
z
biednych
rodzin,
do
której
uczęszczał
HCA.
Odense
miało,
jako
jedyne
prowincjonalne
miasto
dwa
dzienniki
(Gazeta
Iversena
i
Gazeta
Hempela
-
nazwiska
drukarzy).
Gazeta
Hempela
ukazuje
się do dzisiaj pod nazwą Fyens Stiftstidende.
W
dniu
urodzenia
Hansa
Christiana
Andersena,
Odense
ze
swoimi
ok.
6000
obywatelami,
było
drugim
co
do
wielkości,
po
Kopenhadze,
miastem
w
Królestwie.
Połowa
mieszkańców
miasta
należało
do
biedoty,
z
czego
około
10%
egzystowało
bez
środków
do
życia,
co
było
średnią
krajową.
Miejsce urodzenia HCA
Rogowy
dom
w
uliczce
Hans
Jensens
Straede
(trzon
obecnego
muzeum
HCA)
jest
podawane
jako
miejsce
urodzenia
HCA,
ale
sam
nigdy
tego
nie
potwierdził,
prawdopodobnie
nie
był
w
stanie
precyzyjnie podać miejsca swojego urodzenia.
Odense ok. 1767, żródło: H.C. Andersen Information
Pogoda w dniu urodzenia HCA
W
Archiwum
dokumentacji
obserwacji
pogody
w
obserwatorium
na
Okrągłej
Wieży
w
latach
1782-1826
znajdyje
się
zapis
obserwacji
pogody
z
dnia
2.
kwietnia
1805
w
Kopenhadze:
“
wysokie
ciśnienie
z
towarzyszącym
zimnym
powietrzem
napływającym
z
północnego
wschodu.
Sucho,
pochmurno
z
temperaturą
leżącą
tuż
poniżej
punktu
zamarzania.
”
Meteorolog
z
duńskiej
sekcji
Vejr-
og
Klima-informationm,
Kim
Sarup,
opracował
na
podstawie
archiwalnych
materiałów
oraz
swojego
bogatego
wieloletniego
doświadczenia
następujący
komunikat
meteorologiczny
dla
Odense
na
dzień
2.
kwietnia 1805 roku:
"Biorąc
za
punkt
wyjścia
opisany
powyżej
dla
Kopenhagi
typ
pogody
z
wysokim
ciśnieniem
i
zimnym
powietrzem
poprzez
Kattegat,
wydaje
się
najbardziej
prawdopodobne,
że
w
Odense
również
było
sucho
i
pochmurno
z
temperaturą
leżącą
w
pobliżu
punktu
zamarzania.
Możliwe
przejaśnienia i nieco podwyższona temperatura."
2. april 2005, na podstawie tekstu Bjarne Siewertsena,
żródło: DMI, Vejr, klima og hav
Istnieje
duże
prawdopodobieństwo,
że
Hans
Christian
przyszedł
na
świat
właśnie
w
tym
domu.
W
roku
1908
dom
poświęcono
pamięci
HCA,
dziś
muzeum:
Hans
Christian Andersens Hus.
Dom
H.C.Andersena
ok.
1867,
litografia,
źródło: Odense Bys Museer
Hans Christian Andersen przychodzi na świat
1805
Dom HCA
Dom
na
rogu
ulic
Hans
Jensens
Straede
i
Bangs
Boder
w
1805
leżał
w
najbiedniejszej
dzielnicy
miasta.
W
budynku,
który
dzisiaj
wygląda
bardzo
romantycznie,
żyło
20
osób,
pięć
rodzin.
W
pomieszczeniu
-
mieszkaniu
-
wzdłuż
Bangs
Boder,
mieszkała
matka
matki
HCA, potem ciotka ojca HCA.
2. lutego
Rodzice
Hansa
Christiana,
Hans
Andersen
i
matka
Anne
Marie
Andersdatter
biorą
ślub
w
Odense
w
kościele
Św.
Knuda.
2. kwietnia
H.C.
Andersen
przychodzi
na
świat.
Zostaje
ochrzczony
w
domu,
tego
samego
dnia
-
powszechny
zwyczaj
z
uwagi na dużą śmiertelność noworodków
Rodzice
Anne
Marie
Andersdatter
(ur.
w
latach
1773
-
1775,
zm.
1833)
i
czeladnik
szewski,
Hans
Andersen
(ur.
1782,
zm.
1816),
później
niezależny
szewc
(friskomager,
tzn.
szewc
niezrzeszony
w
cechu
rzemieślniczym
-
przede
wszystkim
z
powodu
braku
pieniędzy
-
co,
oprócz
statusu
i
związanej
z
tym
"lepszej"
klienteli,
wiązało
się
z
prawem
do
zatrudnienia
czeladnika).
Na
listach
spisu
mężczyzn
określany
również
jako
Hans
Hansen
Piszczałka,
odnosi
się
do
jego
funkcji
w
3.
Kompanii
Pospolitego
Ruszenia
w
Odense.
W
pewnym
okresie
grał
na
flecie
wojskowym.
Przyrodnia siostra
Karen
Marie,
(ur.
22.
września
1799,
zm.
18.
listopada
1846
w
parafii
Trinitatis);
w
Kopenhadze
-
adres
Borgergade
i
zarejestrowana
jako
Ane
Kaufmann,
nazwisko
mężczyzny,
z
którym
mieszkała,
zd.
Andersen.
Ojcem
Karen
Marie,
Daniel
Jørgensen
Rosenvinge,
był
czeladnikiem
garncarskim.
Jako
urodzona
poza
małżeństwem
została
oddana
na
wychowanie
matce
matki
HCA,
i
następnie
z
powodu
późniejszego
zamążpójścia
matki
HCA,
oddana
na
wychowanie
poza
rodziną.
Wyjechała
do
Kopenhagi
jako
ślepy
pasażer
w
listopadzie
1822
roklu
(zgodnie
z
treścią
listu
matki
HCA
do
niego,
aby
go
odwiedzić.
HCA
przebywał
w
tym
czasie
w
latinskole
w
Slagelse).
Utrzymywała
się
w
Kopenhadze
z
prania
ludziom
bielizny.
Odwiedziła
HCA
w
1842
roku.
Hans
Christian
z
bliżej
nieznanego
powodu
bał
się
przyrodniej
siostry,
nie
wpuścił
jej
do
mieszkania,
wręczył
jej
jednego talara i zamknąl drzwi.
Siostra matki
Christine
(ur.
1778,
zm.
1830).
Jej
matka
(matka
matki
HCA)
była
w
1778
niezamężna.
Ojciec,
czeladnik
siodlarza
w
Odense,
Johan
Gottfred
Meyer
Fascher.
Matka
Christine
wyszła
za
mąż
w
1783
za
krawca
Jensena
Pedersena,
w
Odense.
Christine
wyjechała
do
Kopenhagi,
najprawdopodobniej
w
1799
razem
z
rodziną,
w
której
była
służącą.
HCA
odwiedził
ją
w
1819,
okazało
się,
że
prowadziła
dom
publiczny,
podając
się
za
wdowę
po
kapitanie
Jansenie,
który
nigdy
nie
istniał.
Jej
dwie
córki,
Gertine
i
Lovise,
najprawdopodobniej
były
zaadoptowane.
Matka matki
Anna
Srensdatter
(ur.
ok.
1745,
zm.
1825),
dwa
razy
wdowa,
urodziła
troje
dzieci
poza
małżeństwem
(w
tym
matkę
HCA).
Po
sprawie
sądowej
dotyczącej
trójki
neślubnmych
dzieci
została
w
roku
1783
wtrącona
do
lochu
w
ratuszu
miasta
Odense,
w
którym
spędziła
8
dni
o
chlebie
i
wodzie.
Jej
pierwszy
mąż
Jens
Pedersen
(ślub
w
1783)
siedział
w
wiezieniu
(1782-83)
w
Odense
Tugthus.
Jej
drugi
mąż
(od
1794),
czeladnik
rękawicznika,
Jørgen
Rasmussen
Sievert,
został
nocnym
stóżem,
najpierw
w
Odense,
a
od
1804
w
Bogense.
Anna
Sørensdatter
i
Jørgen
Rasmussen
Sievert
mieszkali
od
stycznia
1803
do
lipca
1804
w
rogowym
domu
przy
ulicy
Hans
Jensens
Straede,
który
później
został
uznany
jako
dom,
w
którym
urodził
się
H.C.Andersen.
Tu
wychowywała
się
przyrodnia siostra HCA, Anna Sørensdatter, która zmarła w szpitalu biedaków w Bogense.
Ojciec matki
Nieznany.
Matka ojca
Anne
Cathrine
Nommensen
albo
Nomensdatter
(ur.
1745,
zm.
1822).
Wyszła
za
mąż
w
1781.
W
Baśni
mojego
życia,
Hans
Christian
pisze,
że
to
właśnie
ona
opowiadała
rodzinną
historię,
o
sobie
i
swoim
mężu
jako
dobrze
sytuowanych
wieśniakach,
którzy
z
nie
własnej
winy
wylądowali
w
biedzie.
Opowiadała
też
o
szlacheckim
pochodzeniu
swojej
babki,
która
uciekła
z
komediantem
zrywając
w
ten
sposób
kontakty
ze
swoją
niemiecką
arystoktatyczną
rodziną
z
Kassel.
Ten
mit
najprawdopodobniej
odegrał
dużą
rolę
w
motywacjach
"klasowej"
podróży
Hansa
Christiana
-
ze
społecznych
dołów
na
społeczne
wyżyny,
do
świata
sztuki,
nauki
i
polityki.
W
rzczywistości
ojciec
ojca
był
biednym
wiejskim
rzemieślnikiem,
możliwe,
że
krótko
prowadził
małe
gospodarstwo
rolne.
W
Odense
pracował
w
pewnym
okresie
jako
czeladnik
szewski.
Ojciec
matki
ojca
HCA
(Nomen
Nomensen,
1707-87,
ślub
1742
w
Kappel
z
Karen
Sørensdatter,
której
ojciec
był
poczciarzem
w
Assens,
Søren
Jensen)
był
czeladnikiem
rękawicznika
z
Holstein,
który
osiedlił
się
w
Odense,
gdzie
razem
ze
swoją
żoną
wylądowali
w
biedzie.
Babka
babki
HCA
nie
była
szlachetnie
urodzoną
Niemiecką
damą,
ale
biedną
duńską
dziewczyną,
Karen
Nielsdatter,
która
wyszła
za
mąż
za
wymienionego
wyżej
poczciarza
z
miasta
Assens,
który
umierając
w
roku
1754, pozostawił wdowę i ośmioro dzieci w najgłębszej nędzy.
Ojciec ojca
Anders
Hansen
Traes
(ur.
ok.
1751,
zm.
1827).
Wiejski
szewc
i
możliwe,
że
w
pewnym
okresie
prowadził
małe
gospodarstwo
rolne.
Osiedlił
się
w
Odense
jako
czeladnik
szewski.
Zachorował
psychicznie
i
stał
się
maskotką
dzieci
w
okolicy.
HCA
obawiał
się
w
późniejszych
latach,
że
odziedziczył
jego
chorobę.
"Szalony
Anders"
skończył
jako tak zwane "odżywiane ciało" w Graabrdrehospitalet (Dom biedaków w Odense).
16. kwietnia
Potwierdzenie chrztu Hansa Christiana w kościele świętego Jana (skt. Hans Kierke
).
Hans Christian Andersen